XÜLASƏ
2008-2017-ci illər ərzində AR SN Milli Onkologiya Mərkəzində əzələyə invaziyası olan sidik kisəsi xərçəngi diaqnozuna görə ardıcıl icra olunmuş 257 müxtəlif sidik derivasiyası ilə radikal sistektomiya əməliyyatlarının bilavasitə (intraoperative, erkən əməliyyatdan sonrakı ağırlaşmalar) və uzaq nəticələr (ümumi, kanserspesifik və residivsiz sağ qalma göstəriciləri), həmçinin xəstələrin həyat keyfiyyəti təhlil edilmişdir. Fəsadların tezliyinə və xüsüsiyyətlərinə və sağ qalma nisbətlərinə əhəmiyyətli təsir göstərən amillər də müəyyən edilmişdir. İntraoperativ letallıq 0,4%, ağırlaşma faizi 13,2% təşkil etmişdir. Əməliyyatdan sonrakı erkən dövrdə 111 (43,2%) xəstədə müxtəlif dərəcəcdə 191 ağırlaşma qeydə alınıb. Multivariantlı analizdə radikal sistektomiyadan sonra hər hansı postoperativ ağırlaşmanın müstəqil prediktorları kimi şişin yerli yayılması (cT4) (OR 4,52; p=0,002), yaş (OR 1,87; p=0,017), sidiyin müsbət bakterioloji analizi (OR 2,16; p=0,032) və cərrah tərəfindən icra olunan radikal sistektomiyaların sayı (OR 0,89; p=0,038) təyin olunmuşdular. Residivsiz 5 illik sağ qalma göstəricisi 63,1% (SE 3,2%) idi. 5 illik kanserspesifik sağ qalma göstərici 65,3% (SE 3,2%) təşkil edib. 5 illik ümumi sağ qalma göstəricisi 54,1% (SE 3,2%), mediana 65,7 ay təşkil edib. Tədqiqatımızda, radiakl sistektomiya sonrası ağırlaşmaların inkişaf riski ilə statistik əhəmiyyətli dərəcədə əlaqəli müstəqil amillər cT4 şişinin yerli yayılması, yaş, müdaxilədən əvvəl müsbət sidik analizi və cərrah tərəfindən edilən az sayda cərrahi əməliyyatlar və ya müsbət sidik əkilməsi və müvafiq olaraq yaş idi. Demoqrafik göstəricilərə (cins və yaş) və şiş prosesinin göstəricilərinə əlavə olaraq, sağ qalma göstəricilərinə Çarlson komorbid indeksi (p<0,01) və cərrahi komandanın təcrübəsi (p<0,01) kimi amillər əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərir.
Açar sözlər: sidik kisəsi xərçəngi, radikal sistektomiya, fəsad, yaşama müddəti

---

ƏDƏBİYYAT

1. Jubber I, Ong S, Bukavina L, Black PC, et al. Epidemiology of Bladder Cancer in 2023: A Systematic Review of Risk Factors // Eur Urol. 2023 Aug;84(2):176-190. doi: 10.1016/j.eururo.2023.03.029
2. Алиев Д.А., Марданлы Ф.А., Мусаев Т.Н. Динамика статистических показателей рака мочевого пузыря в Азербайджане // Azərbaycan onkologiya jurnalı. 2016, №2, с. 9-12.
3. Алиев К.А., Бондарев А.В. Оптимальный вариант деривации мочи при раке мочевого пузыря у лиц пожилого и старческого возраста // Журнал онкология имени Герцена., №1, 2014, с. 85-89.
4. Alfred Witjes J, Lebret T, Compérat EM, Cowan NC, et al. Updated 2016 EAU Guidelines on Muscle-invasive and Metastatic Bladder Cancer // Eur Urol. 2017 Mar;71(3):462-475. doi: 10.1016/j.eururo.2016.06.020
5. Dindo D, Demartines N, Clavien PA. Classification of surgical complications: a new proposal with evaluation in a cohort of 6336 patients and results of a survey // Ann Surg. 2004 Aug;240(2):205-13. doi: 10.1097/01.sla.0000133083.54934.ae
6. Clavien PA, Barkun J, de Oliveira ML, Vauthey JN, et al. The Clavien-Dindo classification of surgical complications: five-year experience // Ann Surg. 2009 Aug;250(2):187-96. doi: 10.1097/SLA.0b013e3181b13ca2
7. Ланг Т.А., Сесик М. Как описывать статистику в медицине. Аннотированное руководство для авторов, редакторов и рецензентов (пер. с англ. ; под ред. В. П. Леонова) – Москва: Практическая медицина, 2011. – 480 с.
8. EORTC QLQ-C30 Scoring Manual (3rd edition). Fayers PM, Aaronson NK, Bjordal K, Groenvold M, Curran D, Bottomley A, on behalf of the EORTC Quality of Life Group. Brussels: European Organisation for Research and Treatment of Cancer, 2001. ISBN: 2-9300 64-22-6.
9. EORTC Quality of Life. Muscle Invasive Bladder Cancer. Questionnaire. Available at: https://qol.eortc.org/questionnaire/qlq-blm30/