XÜLASƏ
Çox hallarda onkouroloq və anestezioloqlar sidik kisəsinin yan divarının şişinin transuretral rezeksiyası (TUR) zamanı, qayıdan sinirin (nervus obturatorius) qıcıqlanması nəticəsində sidik kisəsinin perforasiyası, qarındaxılı şiş disseminasıyası, qanaxma ilə nəticələnən damar zədələnməsi və şişin tam götürülməməsi kimi hallarla rastlaşa bilərlər. Qayıdan sinirin qıcıqlanması mexanizmi belə şərh olunur: TUR zamanı sidik kisəsinin daima yuyulması nəticəsində onun maye ilə dolması və yan divarlarının yerdəyişməsi baş verir ki, o da çanaq daxilində yerləşən qayıdan sinirlə tam təmasda olmağa səbəb olur. Rezektoskopla işlərkən elektrik impulsu sidik kisəsinin yan divarından keçərək, qayıdan sinirin hərəki liflərini qıcığlandırıb, ani olaraq bud əzələlərinin təqəllüsünün baş verməsinə səbəb olur. Hal-hazırda qayıdan sinirin bu refleksinin qarşısının alınması üçün müxtəlif üsullardan istifadə olunmasına baxmayaraq (elektrik impuls gücünün azaldılması, bipolyar rezektoskopdan istifadə olunması, budun yaxşı fiksasiyası), onlardan heç biri etibarlı hesab olunmur. Hətta ümumi anesteziya zamanı əzələ relaksantlarından istifadə olunduqda belə, bu refleksi müşahidə etmək olur.
Açar sözlər: transuretral rezeksiya, ümumi anesteziya, obturator sinir blokadası ilə onurğa anesteziyası

---

ƏDƏBİYYAT

1. Гаряев Р.В., Груздев В.Е.,Рычков И.А. Опыт применения левобупивакаина для спинальной анестезии при урологических вмешательствах // Регионарная анестезия и лечение острой боли. 2018, 12 [1]. стр. 30-36.
2. Корячкин В.А., Заболотский Д.В., Грибанов Д.В., Антошкова Т.А. Блокада запи¬рательного нерва // Регионарная анестезия и лечение острой боли. 2020;14[3].:130-140.
3. Рычков И.А., Гаряев Р.В., Матвеев В.Б., Черняев В.А. Первый опыт применения блокады запирательного нерва в целях предотвращения спазма приводящих мышц бедра при трансуретральной резекции мочевого пузыря // Онкоурология. 2019;15[1]. стр.101-107.
4. Строкань А.Н., Шлапак И.П. Периферическая регионарная анестезия, К.: «Рябина», Блокада запирательного нерва, 2014, стр.115-118.
5. Bolat D, Aydogdu O, Tekgul ZT, Polat S, et al. Impact of nerve stimulator-guided obturator nerve block on the short-term outcomes and complications of transurethral resection of bladder tumour: A prospective randomized controlled study // Can Urol Assoc J. 2015 Nov-Dec;9 pp.11-12.
6. Bollini C.A., Sforsini C., Vascello L. Lumbar plexus block (an¬terior approach) // Techniques in Regional Anesthesia and Pain Management. Volume 10, Issue 4, October 2006,pp. 150-158.
7. Chen WM, Cheng CL, Yang CR, Chung V. Surgical tip to prevent bladder perforation during transurethral resection of bladder tumors // Urology. 2008 Sep;72[3].: pp.667-668.
8. Fujimoto M., Kawano K., Yamamoto T. The adequate rocuronium dose required for complete block of the adductor muscles of the thigh // Acta Anaesthesiol Scand 2017;62[3]:304-311.
9. Honglin W. The research of intravenous injection of vecuronium in preventing obturator nerve reflex in the transurethral resection of bladder tumor of the lateral wall bladder tumor // J Mudanj Med Univers 2013;3: pp. 21-23.
10. Kendir S, Acar HI, Gumus H, Tekdemir I, Elhan A. Detailed anatomy of accessory obturator nerve blockade // Minerva Anestesiol. 2008 Apr;74[4]:119-122.
11. Ong E.L., Chan S.T. Transurethral surgery and the adductor spasm // Ann Acad Med Singapore 2000, 29[2] 259-262.
12. Pladzyk K., Jureczko L., Łazowski T. Over 500 obturator nerve blocks in the lithotomy position during transurethral resection of bladder tumor // Cent European J Urol 2012;65[2],pp. 67-70.
13. So P.C. Two case reports of obturator nerve block for transurethral resection of bladder tumor // Hong Kong Med J 2004;10[1]: 5.