XÜLASƏ
Aktuallıq. Helicobacter pylori ilə əlaqəli mədə zədələnmələri, eradikasiya məsələləri və onun bəzən qeyri-kafi terapevtik effektivliyi problemləri həzm sisteminin səhiyyə sahəsində ən aktual mövzulardan biri olaraq qalmaqda davam edir. Tədqiqatın məqsədi Azərbaycanda H. pylori infeksiyasının müalicəsi üçün empirik birinci sıra müalicə üsullarının istifadə tezliyini, effektivliyini və təhlükəsizliyini qiymətləndirmək olmuşdur. Material və metodlar. Məlumatlar Avropa Helicobacter pylori Müalicə Reyestrindən (Hp-EuReg) AEG-REDCap-a toplanmış və 2020-ci ilin yanvarından 2023-cü ilin mayına qədər keyfiyyət nəzərinən yoxlanılmışdır. Müalicə olunmamış bütün hallar dəyişdirilmiş müalicə niyyəti (mITT) analizi, protokol üzrə (PP) analizindən istifadə etməklə effektivlik baxımından qiymətləndirilmiş və ayrıca çoxşaxəli analiz aparılmışdır. Nəticələr. Tədqiqat 3898 xəstəni əhatə etmişdir (67% dispepsiya haqqında məlumat). Üçlü rejimlər ən çox təyin edilmişdir (82%), xəstələrin 54% -ində PPI-klaritromisin-amoksisillin rejimi istifadə edilmişdir. Müalicə müddəti 14 gün (56%), 10 gün (27%) və 7 gün (17%) təşkil etmişdir. Optimal (>90%) mITT effektivliyi aşağıdakı 14 günlük rejimlərlə əldə edilmişdir: PPI-klaritromisin-amoksisillin (94%), PPI-klaritromisin-metronidazol (97%), PPI-klaritromisin-metronidazol-vismut (96%), və PPI-klaritromisin-amoksisillin-vismut (98%); standart dozalarda PPI ilə birlikdə: PPI-amoksisillin-tetrasiklin (96%) və PPI-klaritromisin-amoksisillin-vismut (96%); və yüksək dozalı PPI ilə: PPİ-klaritromisin-amoksisillin (94%), PPI-klaritromisin-metronidazol (97%), PPI-klaritromisin-metronidazol-vismut (100%) və PPI-klaritromisin-amoksisillin-vismut (99%). Mənfi hadisələr barədə 12% hallarda bildirilmişdir. Yekun. 2020-2023-cü illər üçün təyin olunmuş H. pylori eradikasiya rejimləri Azərbaycanda Maastricht VI tövsiyələrinə qismən uyğundur və yüksək effektivlik (≥90%) olduğu və kafi təhlükəsizlik profili təmin edildiyi bildirilmişdir.
Açar sözlər: Hp-EuReg, Helicobacter pylori, antisekretor terapiya, birinci sıra terapiya, vismut, eradikasiya səviyyəsi, effektivlik, təhlükəsizlik

---

ƏDƏBİYYAT

1. Malfertheiner P, Megraud F, O'Morain CA, Gisbert JP, et al. Management of Helicobacter pylori infection-the Maastricht V / Florence Consensus Report // Gut. 2017; 66: 6-30.
2. Malfertheiner P, Megraud F, Rokkas T, Gisbert JP, et al. Management of Helicobacter pylori infection: the Maastricht VI / Florence consensus report // Gut. 2022 Aug 8:gutjnl-2022-327745.
3. Miyaki A, Yamaguchi K, Ida A, Miyauchi T. An assessment of the efficacy of first-line Helicobacter pylori-eradication therapy based on clarithromycin susceptibility // Minerva Gastroenterol Dietol. 2016 Sep; 62 (3): 234-9.
4. Ghotaslou R, Leylabadlo HE, Asl YM. Prevalence of antibiotic resistance in Helicobacter pylori: A recent literature review // World J Methodol. 2015; (5): 164-74.
5. Maev I.V., Andreev D.N. Molecular genetic predictors of resistance to Helicobacter pylori therapy // Therapeutic archive 2017; 89 (8): 5-12.
6. Simanenkov V.I., Zakharova N.V., Zhebrun A.B., Svarval A.V., et al. Resistance of Helicobacter pylori to antimicrobial drugs according to the results of bacteriological testing // Therapist. 2015; (4): 10
7. McNicholl AG, O’Morain CA, Megraud F, et al. Protocol of the European Registry on the management of Helicobacter pylori infection (Hp-EuReg) // Helicobacter 2019;24:e12630.
8. Milanović V, Osimani A, Cardinali F, et al. Erythromycin-resistant lactic acid bacteria in the healthy gut of vegans, ovo-lacto vegetarians and omnivores // PLoS One. 2019;14(8):e0220549.
9. Nyssen, O.P., Bordin, D.,Tepes, B., Pérez-Aisa, Á., et al. European Registry on Helicobacter pylori Management (Hp-EuReg): Patterns and Trends in First-line Empirical Eradication Prescription and Outcomes of 5 years and 21 533 patients // Gut 2021, 70, 40LP–54LP.